အမ်ိဳးသမီးမပါဘဲ ျငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိႏိုင္ - ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း က်ား/မတန္းတူညီမွ်မႈ၊ စစ္မက္ပ႗ိပကၡႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး

Publication date:

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးတြင္ က်ား/မေရးရာကိစၥ၊ တုိင္းရင္း သားအေရးႏွင့္ အျခား သ႐ုပ္လကၡဏာမ်ား အၾကား ဆက္စပ္ပတ္သက္ေနမႈမ်ားကုိ ပုိမုိနားလည္သေဘာေပါက္ ရန္ လုိအပ္ေနသည္မွာ ၾကာၿပီျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံအတြင္း ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ တည္ေဆာက္ရန္ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ပါဝင္မႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ တုိးတက္မႈအေျခ အေနသည္ အေရးပါလွပါသည္။

About အမ်ိဳးသမီးမပါဘဲ ျငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိႏိုင္ - ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း က်ား/မတန္းတူညီမွ်မႈ၊ စစ္မက္ပ႗ိပကၡႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး

Publication type
Policy briefing
Part of series
Myanmar Policy Briefing Series , 18
ISBN/ISSN
2214-8957

အဓိကေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား

  • ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ျပည္တြင္းစစ္ဒဏ္ႏွင့္ စစ္တပ္၏အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ေနထုိင္ခဲ့ၾကရပါသည္။ ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တည္ေဆာက္ႏုိင္ရန္ က်ား/မတန္းတူညီမွ်မႈ မရွိျခင္း အပါအဝင္ အၾကမ္းဖက္မႈ၏ အေျခခံက်သည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ အလြန္အေရးႀကီးလွပါသည္။ က်ား/မတန္းတူ ညီမွ်မႈမရွိျခင္းေၾကာင့္ လူမႈဘဝအတြင္း ပဋိပကၡ၊အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ မလုံၿခဳံမႈတို႕ျဖစ္ရျခင္းကုိ ဆန္းစစ္ေလ့လာရန္ မျဖစ္မေနလိုအပ္ပါသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ပဋိပကၡႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ ကုိယ္တုိင္ပါဝင္သူမ်ား၊ အသက္ရွင္ က်န္ရစ္ခဲ့သူမ်ားႏွင့္ (ပဋိပကၡဒဏ္) ခံစားခဲ့ၾကရသူမ်ားအျဖစ္ အမ်ဳိးသားမ်ား ႀကဳံေတြ႔ရသည့္ အေတြ႔အႀကဳံမ်ားႏွင့္မတူဘဲ သီးျခားပုံစံမ်ဳိးျဖင့္ ျပည္တြင္းစစ္၏ အက်ဳိးဆက္ကုိ ေတြ႕ႀကဳံခံစားၾကရပါသည္။
  • ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ေအာင္ျမင္စြာေဖၚေဆာင္ေရးတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အခန္းက႑သည္ အေရးပါလွသည္။ အားလုံးပါဝင္သည့္ ထိေရာက္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံ၏ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုျဖစ္ထြန္းေစရန္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေနျဖင့္ ပဋိပကၡမ်ားကုိ ကာကြယ္ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္သည့္အဆင့္တုိင္းတြင္ ပါဝင္ရန္ လုိအပ္ပါသည္။
  • ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသေဘာတူညီခ်က္မ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ သီးျခားမတူညီသည့္ လုိအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ဦးစားေပးမႈမ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈမရွိျခင္းသည္ ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္လာေစႏုိင္မႈအတြက္ ႀကီးစြာအဟန္႕ အတားျဖစ္ေစေၾကာင္းကုိ ႏုိင္ငံတကာအေတြ႕အႀကဳံမ်ားက သက္ေသျပေနသည္။ ယခုအခါ ကမၻာ့အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ား၏ တုိက္တြန္းဖိအားေပးမႈမ်ားေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံမႈဆုိင္ရာ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္ကိစၥရပ္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားလည္း တန္းတူညီမွ်စြာပါဝင္ႏုိင္ေစရန္ အစုိးရမ်ား အေနျဖင့္ မျဖစ္မေနလုိက္နာရမည့္ ႏုိင္ငံတကာသေဘာတူညီခ်က္မ်ားစြာ ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။
  • ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈႏွင့္ ႏုိင္ငံ၏ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆုိင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား တန္းတူအခြင့္အေရးမ်ားေပးရမည္ကုိ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ သေဘာေပါက္နားလည္ဟန္မရွိေခ်။ အဆင့္ျမင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးမႈမ်ားတြင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အမ်ဳိးသမီး မ်ားအား ဖယ္ၾကဥ္ထားခဲ့ၾကသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ေစ့စပ္ညႇိႏႈိင္းမႈမ်ားျဖစ္ထြန္းေစရန္ အေရးႀကီးသည့္ ႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားကုိ လုပ္ေဆာင္ေနၾကေသာ္လည္း တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳ မခံၾကရေခ်။
  • ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈႏွင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈတုိ႔ ခံေနၾကရေသာ္လည္း အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕မ်ားသည္ ႏုိင္ငံ၏အနာဂတ္ႏွင့္ပတ္သက္ ေသာ ႏုိင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားတြင္ တန္းတူပါဝင္ခြင့္ရရွိေစေရး အတြက္ ႀကိဳးပမ္းမႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးမ်ား ျမႇင့္တင္မႈတို႕တြင္ အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိပါသည္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအဝုိင္းမွ ဤႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း ေဖၚျပရန္ႏွင့္ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္မည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ေဖၚေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ အားလုံးပါဝင္ၿပီး က်ား/မတန္းတူညီမွ်မႈရွိသည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ေရး အခြင့္အလမ္းမ်ားကုိ ပုိမုိရရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ လုိအပ္ပါသည္။

မိတ္ဆက္

ဤမူဝါဒရွင္းလင္းခ်က္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ စစ္မက္ပဋိပကၡ၏ က်ား၊မေရးရာ (ဂ်ဲန္ဒါ) ႐ႈေထာင့္မ်ားႏွင့္ က်ား၊မေရးရာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကုိ ေလ့လာဆန္းစစ္ထားပါသည္။၁ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းေရးတြင္ က်ား၊မေရးရာကိစၥ၊ တုိင္းရင္းသားအေရးႏွင့္ အျခား သ႐ုပ္လကၡဏာမ်ား အၾကား ဆက္စပ္ပတ္သက္ေနမႈမ်ားကုိ ပုိမုိနားလည္သေဘာေပါက္ရန္ လုိအပ္ေနသည္မွာ ၾကာၿပီျဖစ္ၿပီး ယင္းကဲ့သို႕ေသာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ဳိးမွာလည္း အေတာ္ပင္ ရွားပါးလွသည္။ ႏုိင္ငံအတြင္း ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ တည္ေဆာက္ရန္ ပဋိပကၡ ေျဖရွင္းမႈႏွင့္ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတြင္ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ပါဝင္မႈႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ တုိးတက္မႈအေျခအေနသည္ အေရးပါလွပါသည္။

ျပည္တြင္းစစ္ႏွင့္ စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ေနထုိင္ခဲ့ရျခင္းက ျမန္မာျပည္သူျပည္သားမ်ား အထူးသျဖင့္ စစ္မက္အမ်ားဆုံးျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား ေနထုိင္ရာ ေဒသမ်ားတြင္ ျပင္းထန္နက္ရႈိင္းလွသည့္ အက်ဳိးဆက္မ်ားျဖစ္ေစခဲ့သည္။ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္းတစ္ဦးလည္းျဖစ္ ယခင္ စစ္အစုိး ရအဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးလည္းျဖစ္သည့္ သမၼတသိန္းစိန္အစုိးရ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးတြင္ ပုိ၍ ဒီမုိကေရစီနည္းက်ၿပီး အားလုံးပါဝင္သည့္ လူ႕ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုဆီသို႕ေရာက္ရွိႏုိင္ၿပီး တုိင္းရင္းသား ကုိယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးအရသေဘာတူညီခ်က္ မ်ားရယူျခင္းမွတဆင့္ အဓိက မေက်နပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္လုိလားေတာင့္တခ်က္မ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ေရရွည္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသို႕ ေရာက္ရွိလိမ့္မည္ဆုိသည့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ား ျမင့္တက္ခဲ့ၾကပါသည္။ သို႕ေသာ္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလတြင္ တပုိင္းတစ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကသည့္ တစ္ႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ အတုိက္အခံပါတီျဖစ္သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ အႏုိင္ရခဲ့ေသာ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ၂ တုိ႔ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အစပုိင္းတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းရွိ တုိင္းရင္းသား ေဒသမ်ားတြင္တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိဆဲပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းျဖစ္စဥ္ႏွစ္ခုလုံး၏ အက်ဳိးရလဒ္မွာလည္း ယခုအခ်ိန္ထိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မရွိေသးေခ်။

တုိက္ပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနစဥ္ ဤပဋိပကၡဒုကၡႏွင့္ ေဘးဖယ္ခံထားရမႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာသည့္ က်ား/မ ဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ဳိးဆက္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရာ တြင္ နားလည္ေအာင္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္းမ်ဳိးမရွိေခ်။ ဤသို႕ လ်စ္လ်ဳ႐ႈမႈမ်ဳိးကုိ ယခုအခါ အဆုံးသတ္ရပါလိမ့္မည္။ စစ္ပြဲတြင္ အမ်ဳိးသားမ်ား အေသ အေပ်ာက္ႏႈန္းမွာ အျမင့္ဆုံးျဖစ္ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစုမွာမူ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္း ဖက္ခံရမႈ၊ လူကုန္ကူးခံရမႈႏွင့္ အျခားလူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ခံရမႈ အမ်ဳိး မ်ဳိး၊ ေရေကာင္းေရသန္႔ မရရွိျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး ျပဳစုေစာင့္ ေရွာက္မႈမရရွိျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီး အိမ္ေထာင္ဦးစီး လုပ္ရသည့္ အိမ္ေထာင္စုမ်ား ပုိမုိမ်ားလာျခင္းႏွင့္ ပဋိပကၡျဖစ္သည့္ ေဒသမ်ား တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ မိန္းကေလးငယ္မ်ားအတြက္ တာဝန္ ပုိမ်ားစြာကုိ ပင္ပန္းစြာလုပ္ေဆာင္ၾကရၿပီး သြယ္ဝုိက္သည့္ နည္းျဖင့္ ခံစားရသည့္ အက်ဳိးဆက္ ဒုကၡမ်ားကုိမူ ခံစားေနၾကရပါသည္။ ယင္းကိစၥမ်ားကုိ မကုိင္တြယ္ၾကဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ ႏုိင္ငံေရး အခင္းအက်င္းတြင္ ဖယ္ၾကဥ္ထားမႈႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚ ေဆာင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပါဝင္ခြင့္ကုိ ျငင္းပယ္ေလ့ရွိခဲ့ၾကသည္။ လူ႕ အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း “ဒုတိယတန္းစား” သို႕မဟုတ္ “ထိန္းခ်ဳပ္ခံထားရသည့္” အုပ္စုတစ္စုျဖစ္ေနသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအျဖစ္သို႕မေရာက္ ရွိေစဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္တြင္ အခ်ဳိးက် ပါဝင္ခြင့္ ရရွိေရးသည္ ယေန႔ ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ရင္ဆုိင္ေနရေသာ လူမႈေရး - ႏုိင္ငံေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈတြင္ အေျခခံက်၍ အေရးႀကီးေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားအနက္ တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။

ဤသို႕ေသာအခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနေသာ္လည္း ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းရွိ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ရပ္႐ြာတည္ေဆာက္ေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ေအာက္ေျခ ႏွင့္အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ေျပာင္းလဲေစရန္လုပ္ကုိင္သူမ်ားအျဖစ္ တက္ႂကြစြာလုပ္ေဆာက္လ်က္ရွိၾကပါသည္။ သို႕ေသာ္ သူတို႕၏အခန္း က႑ကုိအသိအမွတ္မျပဳခံရသေလာက္ ျဖစ္ေနၿပီး ဦးသိန္းစိန္ အစုိးရလက္ထက္တြင္သာမက ယခင္ ႏုိင္ငံေတာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ေရး ေကာင္စီ (နအဖ၊ယခင္ ႏုိင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးႏွင့္ တရား ဥပေဒစုိးမုိးေရး ေကာင္စီလက္ထက္တြင္ပါ ႁခြင္းခ်က္ အနည္းငယ္မွအပ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ အဆင့္ျမင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ခြင့္မရျခင္းမွာ သိသာ ထင္ရွားလွသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ႏုိင္ငံ၏ ႏုိင္ငံေရး ေခတ္ သစ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္ရာ၌ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ အခက္အခဲမ်ားကုိ ပုိမုိ နားလည္ သေဘာေပါက္ေစရန္ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ မရွိမျဖစ္ အခန္းက႑ကုိ ျမႇင့္တင္ေပးရန္ အေရးတႀကီး လုိအပ္ေနပါသည္။၂၀၁၅ခုႏွစ္အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာၿငိမ္း ခ်မ္းေရးေန႔ တြင္ လႈပ္ရွားတက္ႂကြသူ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ ၾကသကဲ့သို႕ “အမ်ဳိးသမီးမပါဘဲ၊ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိႏုိင္”ေခ်။

ဦးစားေပးလုပ္ငန္းတစ္ခုအေနျဖင့္ မိမိတို႕၏ဘဝ၊ ရပ္႐ြာအသုိင္းအဝုိင္းမ်ားႏွင့္ႏုိင္ငံ ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီးျပည္သူအားလုံးႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ရာတြင္ ပါဝင္ခြင့္ကုိ ဥပေဒမ်ား၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း မ်ားစြာျဖင့္ အမ်ဳိးသမီး မ်ားအားလုံး တန္းတူပါဝင္ခြင့္ရရွိေစရန္ ျပ႒ာန္းေပးရန္ လုိအပ္ပါသည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္ ဤအခြင့္အေရးမ်ားသည္ လူ႕အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားတြင္ အခုိင္အမာ ျပ႒ာန္းထားပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ယင္းအခြင့္ အေရးမ်ားကုိ အျပည့္အဝအာမခံရရွိရန္အတြက္ အေကာင္အထည္ ေဖၚရန္လုိအပ္ေနပါသည္။ ႏုိင္ငံအသီးသီးရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ သက္ေသျပေနသည့္အတုိင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္မႈႏွင့္ ဒီမုိကေရစီ ေဖၚေဆာင္မႈႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အဆင့္တုိင္းတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကုိယ္စားျပဳပါဝင္ခဲ့လွ်င္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ အမ်ဳိးသားမ်ားအၾကား က်ား/မ ကြဲျပားမႈ အေပၚ အေျခခံသည့္ လုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ပုိ၍ညီမွ်စြာ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းႏုိင္ပါမည္။ ယင္းသို႕ ထည့္သြင္းျခင္းသည္ အျပန္အလွန္ အားျဖင့္လည္း ႏိုင္ငံတည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈတို႕ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ မရွိမျဖစ္ အေရးႀကီးသည့္ အခ်က္တစ္ခု လည္းျဖစ္သည္။၃

ဤစာတမ္းကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိတုိင္းရင္းသားႏွင့္ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနမ်ားကုိ ၿခဳံငုံသုံးသပ္ခ်က္ျဖင့္ စတင္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပဋိပကၡေျဖရွင္းမႈႏွင့္ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား လက္ရွိပါဝင္မႈကုိ ဆက္လက္ ေလ့လာဆန္းစစ္ပါမည္။ ကမၻာေပၚရွိ အျခားႏုိင္ငံမ်ားတြင္ က်ား၊မ အားလံုး ပါဝင္မႈရွိသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာ တူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ႀကိဳးပမ္းခ်က္ မ်ား၏ သိသာထင္ရွားေသာ ကြာျခားခ်က္မ်ားကုိလည္း ရည္ညြန္းေဖၚျပပါမည္။၄ ထို႕ေနာက္လက္ရွိအခင္းအက်င္းကုိ သုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ က်ား/မ တန္းတူ ညီမွ်မႈရွိၿပီး အားလုံးပါဝင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ခုျဖစ္ရန္ အေရးတႀကီး လုိအပ္ေနေၾကာင္းကုိ ရွင္းလင္းစြာ တင္ျပေဆြးေႏြးပါမည္။ ဤစာတမ္းကုိ တစ္ႏုိင္ငံလုံးရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအားလုံးမွ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပါဝင္မႈႏွင့္ က်ား၊မ ကြဲျပားမႈအေပၚ အေျခခံသည့္ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈတို႕ကို နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီး ကုိင္တြယ္လုပ္ ေဆာင္ရန္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားျဖင့္ နိဂုံးခ်ဳပ္ပါမည္။